به نقل از «فردا»

میراث عجیب ۳۰۰ ساله اهالی روستای «چهار برج» +تصاویر

تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۵۳۴۴۷۰

چهار برج روستایی از توابع شهرستان اسفراین در خراسان شمالی است که تولد نوزادانی نابینا سبب معروفیت آن شده و تا امروز باوجود پایان این رنج دیرینه همچنان تلاش برای پیشگیری از بیماری ادامه دارد.

خبرگزاری مهر: روستای چهار برج با داشتن ۶۳۱ خانوار و دو هزار و چهار نفر جمعیت، بیشترین جمعیت نابینا در خراسان شمالی را به علت یک ژن نهفته به خود اختصاص داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این ژن نهفته با قدمت ۳۰۰ ساله به دلیل اعتقاد به ازدواج فامیلی بروز کرده است که با تلاش تیم‌های پزشکی برای پیشگیری از نابینایی در حال حاضر ۳۱ نفر از اهالی روستای چهار برج نابینا هستند. تا چند سال گذشته تعداد افراد نابینا بیش از صد نفر بوده است و چنانچه این بیماری ژنتیکی کنترل نمی‌شد امروز شاهد آمار بالایی از این بیماری دیرینه می‌بودیم.
۲۰ سال پیش برای یافتن علت این بیماری در چهار برج چندین گروه از ژاپن، انگلستان و ایران به فعالیت پرداختند که درنهایت ژن این بیماری با تلاش دکتر نور محمد قیاسوند و همکارانش در سال ۸۷ کشف شد. قیاسوند از پزشکان متخصصی بود که چند ماهی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به این روستا سفر و ضمن تحقیقات پیشنهاد تشکیل یک مرکز تخصصی را برای جلوگیری از افزایش نابینایی‌ ارائه کرد.

وی که مسئول بخش ژنتیک و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه میشیگان بود در تحقیقات خود دریافت که مشکل کروموزومی در این منطقه وجود ندارد اما به‌نوعی در منطقه شایع شده بود که به دلیل آب و محیط نوزادان نابینا به دنیا می‌آیند و حتی دام‌ها نیز نابینا هستند.

همین مسئله سبب مهاجرت و معضلات اقتصادی بسیاری در منطقه شده بود و محصولات آن منطقه خریداری نمی‌شد و همچنین باعث بیکاری افراد زیادی در این روستا شده است.

این پزشک متخصص پس از تحقیقات زیاد که با مشکلات بسیاری همراه بود، توانست ژن عامل این بیماری را کشف کند. البته پیش‌ازاین بخشی از یافته‌های این تحقیق در مجلات علمی متعدد به چاپ رسیده و سبب شده بود که دو کشور ژاپن و انگلستان از این تحقیقات استفاده کنند.
از آن زمان با کمک دکتر قیاسوند امکان پیشگیری از این نابینایی با انجام آزمایش تشخیصی (قبل از ازدواج و قبل از تولد) در دانشگاه شهید بهشتی تهران فراهم‌شد، با این امکانات ازدواج‌های پرخطر، پیش از انجام عقد شناسایی و افراد از طریق مشاوره ژنتیک اطلاعات لازم را کسب می‌کنند.

شایعه حیوانات نابینا

پیش از کشف این بیماری و پیشگیری آن، برخی از حیوانات در چهار برج نابینا متولد می‌شدند که برخی از اهالی این روستا عقیده داشتند آلودگی خاک و آب سبب این بیماری شده و یا نابینایی اهالی روستا، روی حیوانات نیز تأثیر گذاشته است.

اما پس از تحقیقات انجام‌شده مشخص شد نابینایی حیوانات ربطی به انسان ندارد چون نابینایی بیماری مشترک بین انسان و حیوان و قابل‌انتقال نیست، بلکه این حیوانات همانند دیگر مناطق به علت‌های مختلف نابینا به دنیا می‌آیند و ازنظر پزشکان این فرضیه کاملاً رد شد.

یکی از اهالی روستای چهار برج در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: پیش از انجام تحقیقات توسط تیم پزشکی این بیماری برای برخی از جوانان روستا دغدغه شده بود به‌طوری‌که از ازدواج خودداری می‌کردند.

مجتبی محمدی می‌افزاید: جوانانی که در این روستا تصمیم به ازدواج می‌گرفتند با مشاوره‌هایی که انجام می‌شد، آزمایش تشخیص قبل از تولد را انجام می‌دادند.
پایان چشم‌انتظاری برای تولد نوزاد نابینا

وی می‌گوید: از ۱۰ سال گذشته تا به امروز دیگر شاهد تولد نوزاد نابینا در این روستا نبوده‌ایم و درواقع چشم‌انتظاری برای تولد نوزاد سالم به پایان رسیده اما همچنان اهالی روستا این دغدغه رادارند تا شاید فرزندی نابینا متولد شود.

چشم‌انتظاری برای تولد نوزاد سالم به پایان رسیده اما همچنان اهالی روستا این دغدغه رادارند تا شاید فرزندی نابینا متولد شود.
این فرد چهار برجی بیان می‌کند: به گفته پزشکان این ژن هنوز به‌طور کامل از بین نرفته است چون در بدن مردم روستای چهار برج وجود دارد فقط می‌توان کنترل کرد تا شاهد نوزاد نابینا نباشیم.

یکی دیگر از اهالی روستای چهار برج در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می‌کند: پس از کشف علت این بیماری برای پیشگیری از نابینایی آزمایش به‌طور رایگان برای تمام افراد انجام می‌شود اما برخی به دلیل عدم اطلاع‌رسانی گسترده، بعد مسافت و هزینه مسافرت به تهران از انجام به‌موقع آزمایش صرف‌نظر می‌کردند.

صادقی می‌گوید: تا ۱۰ سال گذشته در بعضی مواقع بعد از انجام آزمایش قبل از تولد و مشخص شدن نابینایی جنین و اراده زوجین برای سقط‌جنین مبتلابه علت مشکلات خاصی زوجین موفق به سقط‌جنین نمی‌شدند و درنتیجه علی‌رغم این پیشرفت علمی بازهم شاهد تولد نوزادان نابینا در روستای چهار برج بودیم.
یکی دیگر از اهالی روستای چهار برج می‌گوید: چند سالی از شایعه‌ها و حرف‌وحدیث‌هایی که درباره روستای چهار برج می‌گفتند راحت شده‌ایم و رفت‌وآمدها به روستا و حتی ازدواج‌ها راحت انجام می‌شود.

جهانی اظهار می‌کند: پیش‌ازاین هیچ‌کسی حاضر نبود با دختر و پسری از روستای چهار برج وصلت کند اما الآن با روستاهای هم‌جوار رفت و آمد داشته و شاهد ازدواج‌های زیادی هستیم.

وی می‌افزاید: تفکر اینکه چهار برج روستایی با آب‌وهوای آلوده است کاملاً برطرف شده، اگر تیم پزشکی به این روستا سفر نمی‌کرد علاوه بر اینکه آمار نابینایی بالا می‌رفت به لحاظ اقتصادی تمام مردم این روستا به فلاکت می‌افتادند چون هیچ‌کسی حاضر به خرید از محصولات ما نبود حتی آب چهار برج را استفاده نمی‌کردند.

نابینایی در «چهار برج» ژنتیکی است

رئیس دانشگاه علوم پزشکی اسفراین اظهار می‌کند: نابینایی در روستای چهار برج ژنتیکی است و با توصیه‌هایی که برای انتخاب همسر و به خصوص در بین فامیل انجام می‌شود طی چند سال گذشته آمار تولد نوزادان نابینا کم شده است.

در حال حاضر مسن‌ترین فرد نابینا در چهار برج ۵۶ ساله که دارای دو فرزند سالم و کم سن ترین ۱۰ ساله است.
عباس نیک‌روش می‌گوید: خوشبختانه با مشاوره‌ها و آزمایش ژنتیکی که انجام می‌شود آخرین نوزاد نابینایی که اهل چهار برج بود در سال ۸۶ در تهران متولد شد. پدر و مادر این کودک از اهالی روستای برج هستند.

نیک‌روش می‌افزاید: در حال حاضر مسن‌ترین فرد نابینا در چهار برج ۵۶ ساله، دارای دو فرزند سالم و کم سن ترین ۱۰ ساله است.

وی تصریح می‌کند: بر اساس تحقیقات، روستای چهار برج تنها منطقه‌ای در ایران است که اهالی آن دارای چنین بیماری بودند و نمونه آن در جای دیگری مشاهده نشده و همین امر سبب معروفیت این روستا در کشور شده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی اسفراین بیان می‌کند: اهالی روستای چهار برج از نژاد کرمانج هایی هستند که مهاجرت کرده‌اند. برای بررسی علت این بیماری و یا اینکه اهالی دیگری در خارج از ایران دچار چنین بیماری هستند باید بررسی دقیق‌تر در زادگاه اولیه آنان صورت گیرد.

نیک‌روش می‌گوید: بر اساس گفته‌ها، زادگاه اولیه کرمانج در غرب کشور، آذربایجان غربی یا ترکیه بوده که برای علت این بیماری باید در آن منطقه‌ها جست‌وجو کرد.

وی عنوان می‌کند: پس از مشاوره ژنتیک و ازدواج چنانچه با آزمایش مشخص شود فردی دارای جنین نابینا است قبل از چهارماهگی مجوز سقط داده می‌شود.

این مسئول درباره شایعه حیوانات نابینا در چهار برج می‌گوید: فرم نابینایی در حیوانات با انسان کاملاً متفاوت است، موضوع نابینایی حیوانات در روستای چهار برج در سال ۷۰ مطرح بود که پس‌ازآن ارتباط آن با انسان رد شد.

تأسیس دانشکده علوم پزشکی اسفراین

رئیس دانشگاه علوم پزشکی اسفراین بابیان اینکه دانشکده علوم پزشکی اسفراین به‌زودی افتتاح می‌شود، می‌گوید: با تأسیس این دانشکده و تجهیز آزمایشگاه ژنتیک، خدماتی همچون مشاوره ژنتیک و شناسایی ناقلان به ساکنان روستای چهار برج داده می‌شود.

نیک‌روش اظهار می‌کند: با تأسیس این دانشکده می‌توان خدمات ژنتیک را دقیق‌تر ارائه بدهیم به‌طوری‌که با مشاوره، جوانان روستای چهار برج بتوانند ازدواج خویشاوندی داشته باشند.

وی می‌افزاید: پس از تأسیس دانشکده علوم پزشکی اسفراین به‌تدریج علاوه بر اهالی چهار برج به تمام افراد روستاهای مجاور آن نیز آزمایش و مشاوره ارائه خواهد شد.

ارائه خدمات خاص به نابینایان

معاون توان‌بخشی بهزیستی خراسان شمالی هم در گفتگو با خبرنگار مهر درباره خدماتی که به نابینایان روستای چهار برج و تمام نابینایان استان ارائه می‌شود، می‌گوید: نابیناها همانند تمام مددجویان بهزیستی پس از تشکیل کمیسیون پزشکی نسبت به نوع نابینایی که ضعیف و یا شدید باشد از خدمات خاص بهره‌مند می‌شوند.

سارا براتی می‌گوید: بهزیستی به نابینایان برای هزینه درمان، مناسب‌سازی منزل، مناسب‌سازی محل کار، معرفی به بیمارستان، هزینه مدرسه و دانشگاه خدمات ارائه می‌دهد.

منبع: فردا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۵۳۴۴۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روستای فهرج در مسیر جهانی شدن قرار گرفت

پرونده ثبت جهانی روستای تاریخی فهرج با اقدامات مرمتی و حفاظتی صورت گرفت آماده شده و این روستای تاریخی در مسیر معرفی به عنوان روستای جهانی حرکت می‌کند. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد،  روستای فهرج یکی از تاریخی ترین نقاط استان یزد است که دارای ویژگی‌های بسیار زیادی است که سبب شده این روستا نسبت به دیگر نقاط متفاوت و متمایز باشد.

از جمله ویژگی‌های روستای تاریخی فهرج، قرار گرفتن نخستین مسجد در ایران است و در کنار آن وجود جاذبه‌های تاریخی دیگر از جمله مجموعه شهدا و چاه چهل دختران این منطقه را بسیار خاص کرده است.

با توجه به این ویژگی‌ها، این روستای تاریخی و زیبا به عنوان کاندیدای روستای جهانی در نظر گرفته شده و از این رو بحث مرمت آن به صورت ویژه در دستور کار قرار گرفته است.

امروز هم خبرنگاران یزد اقدام به بازدید از این روستای تاریخی کردند تا علاوه بر آشنایی بیشتر با فهرج، از اقدامات صورت گرفته برای مرمت آن مطلع شوند.

سیدمحمد رستگاری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در جریان این بازدید اظهار داشت: طی دو ماه گذشته با تیمی که در فهرج مستقر شدند با همکاری اهالی فهرج، یک سری اقدامات و فعالیت‌هایی در این روستا به صورت مدون و با برنامه در حال انجام است.

وی با اشاره به اینکه این اقدامات برای انتخاب نهایی روستای فهرج انجام می‌شود تصریح کرد: پیگیری‌های متعددی برای این موضوع صورت گرفته و روز گذشته هم پرونده آماده شده فهرج به وزارت میراث ارائه شد و دوشنبه باید این پرونده نهایی شده و به سازمان جهانی گردشگری برای انتخاب نهایی روستای جهانی ارسال شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد خاطرنشان کرد: در حال حاضر هشت روستا از کل کشور برای این موضوع در نظر گرفته شده که چند مورد از آنها در سال‌های قبل هم نسبت به ارسال پرونده اقدام کرده بودند ولی به دلایلی انتخاب نشده بودند و به همین دلیل پرونده‌های آنها از فهرج جلوتر بوده و در حال تکمیل آن هستند.

رستگاری خاطرنشان کرد: آنچه که در روستا باید انجام می‌گرفته به ویژه توسط اهالی در حال انجام است و امیدواریم که بتوانیم هرچه بهتر این پرونده را تکمیل کرده و زمینه انتخاب نهایی فهرج را فراهم کنیم.

وی با بیان اینکه تاکنون نسبت به رسانه‌ای شدن ویژگی‌های روستای فهرج کامل نشده گفت: این موضوع نقیصه‌ای است که بخش قابل توجهی از ایراد آن به ما برمی‌گردد اما باید از الان نسبت به رسانه‌ای شدن هرچه بیشتر آن اقدامات لازم صورت پذیرد.

نکته بسیار مهم این است که فهرج صرفا به عنوان یک بنا و یا یک روستای تاریخی مورد توجه نیست بلکه به عنوان یک روستای جهانی گردشگری خواهد بود و بناهای تاریخی یکی از شاخصه‌های آن است.

نجمه نادری، ناظر مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد هم در این مراسم با اشاره به اینکه تاکید اصلی ما ثبت جهانی فهرج نیست، گفت: زمانی که هدف اصلی ما صرفا ثبت جهانی روستا باشد، پس از آن که این اتفاق رخ داد به هدف رسیدیم و در واقع همه چیز تمام می‌شود.

وی ادامه داد: به همین دلیل باید بدانیم که ثبت شروع یک کار حفاظتی در حوزه های فرهنگی، کالبدی و اقتصادی است و ما به دنبال آن هستیم که از ثبت جهانی برای این منظور استفاده و بهره برداری کنیم.

نادری خاطرنشان کرد: تفاوتی که اینجا می‌تواند از سایر نقاط داشته باشد، سبک زندگی مردم این روستاست که در فهرج جاری و ساری است و این موضوع باید در تمامی شئون زندگی آنها حفظ شود و ما باید به این سمت حرکت کنیم که از داشته‌های روستا حفاظت کرده و مانع از نابودی آن شویم.

ناظر مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد بیان کرد: اقداماتی هم که الان در حال انجام در روستاست، برای این موضوع است که بتوانیم برای حداقل یک تا دو دهه آینده این روستا را نسبت به آسیب‌ها بیمه کنیم.

وی افزود: این اقدام مثل کاری است که 20 سال قبل در روستای فهرج آغاز شده و منجر به یک حفاظت 20 ساله خوب از محدوده تاریخی روستای فهرج شده و مردم هم با اهمیتی که به این حوزه دادند از آن حفاظت لازم را داشته‌اند.

انتهای پیام/781/